Tiến Sỹ Lê Hiển Dương |
Ngày
nay hầu như nhân loại trên khắp hoàn cầu đều lấy năm Chúa Kitô giáng sinh làm
mốc định thời gian, chúng ta đang ở vào năm 2010, tức là 2010 năm kể từ ngày
Chúa giáng thế. Nhiều sự kiện khoa học hay lịch sử cũng được xác định dựa trên
mốc thời gian này cho dù những dữ kiện đó hoàn toàn không liên quan gì đến niềm
tin tôn giáo hay tín ngưỡng. Chẵng hạn nhà toán học Pythagore sinh
năm 580 và mất năm 500 trước Công Nguyên, Tề Hoàn Công trị vì từ năm 685
đến năm 643 trước Công Nguyên… Cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng xảy ra năm 42 sau
Công Nguyên… Các văn bản bằng tiếng Anh thì dùng BC (before Christ) hoặc AD
(Anno domini) để chỉ những sự kiện xảy ra trước hoặc sau Thiên Chúa giáng thế. Riêng
người Việt nam chúng ta từ trong Nam ngoài chí Bắc từ sau 30 tháng tư năm 1975
lại có một mốc định thời gian mới: “hồi trước giải phóng” hay “hồi sau giải
phóng”, tất nhiên người Việt mình nghe mãi rồi quen tai và không thấy gì phản
cảm khi dùng hoặc nghe cụm từ này… Nhưng khi tôi vô tình dùng nó lúc nói chuyện
với một đồng nghiệp người nước ngoài rằng “…after the liberation of the south…”
thì ông ta sững sốt hỏi ngay rằng “… liberation from what?…” – Giải phóng khỏi
cái gì? Thì tôi mới hốt hoảng với cách dùng cụm từ này để định mốc thời gian
của người Việt… bởi đối với hầu hết người Việt, nhất là người miền Nam hoặc đối
với cả đồng bào miền Bắc di cư vào Nam năm 1954 nữa, thì “giải phóng” là một
nỗi ám ảnh trong cả đời người…