LỜI TUYÊN BỐ CỦA CHÍ SỸ NGÔ ĐÌNH DIỆM NGÀY 16 THÁNG 6 NĂM 1946

Tổng Thống Ngô Đình Diệm Và Cựu Hoàng Bảo Đại

Mấy lúc gần đây, người ta hay nhắc tên tôi trong những thông cáo, trong những buổi truyền thanh hay trên mặt báo chí: người ta bàn đến sự tổ chức một chính phủ Ngô Đình Diệm, và rồi người ta cũng tuyên bố hoãn lại. Người ta còn nêu ra lý nọ lý kia phần nhiều là bịa đặt do những bộ óc giàu tưởng tượng.

Những người có thiện cảm với tôi cũng như những người có ác cảm, đã bàn tán mông lung về thái độ của tôi. Muốn tránh những hiểu lầm; tôi tưởng nên nói tóm lại ba điểm sau đây, mong rằng những ý kiến nêu ra có thể đem lại đôi chút êm dịu trong lòng người, và góp sức vào việc tạo nên một nền tảng vững chắc, ngõ hầu những đồng bào có tâm huyết có thể dùng để hoàn thành công cuộc tranh thủ độc lập cho Tổ quốc và đem lại thuận hoà giữa quốc dân.

Trước hết, tôi tin chắc rằng nguyện vọng của dân tộc Việt Nam chỉ thỏa mãn khi Tổ quốc chúng ta hưởng được một chế độ chính trị như các nước, Ấn, Hồi. Sự bang giao hữu nghị giữa Pháp và Việt Nam sẽ được vững chãi, khi nào đôi bên đều bình đẵng và có tình huynh đệ trong khối cộng đồng các dân tộc ở trong "Liên Hiệp Pháp".

Thứ đến, nên biết rằng cuộc tranh đấu hiện tại không phải chỉ là một cuộc chiến đấu cho độc lập Tổ quốc về phương diện chính trị mà thôi, mà còn là một cách mạng xã hội để đem lại độc lập cho nông dân và thợ thuyền Việt Nam. Để cho tất cả mợi người trong nước Việt Nam mới có đủ phương tiện để sống xứng đáng với phẩm cách con người, con người tự do thực sự. Tôi chủ trương những sự cải cách xã hội hết sức tân tiến và mạnh bạo, miễn là phẩm cách con người vẫn luôn luôn được tôn trọng và được tự do nẩy nở.

Sau hết tôi thiết tưởng rằng: đúng với lẽ công bình thì trong nước Việt Nam mới, những địa vị quan trọng phải dành cho những phần tử rất có công với Tổ quốc: tôi muốn nói các CHIẾN SĨ KHÁNG CHIẾN. Trong sựï lựa chọn các nhân tài để cáng đáng việc nước, chỉ nên chú trọng ba điều: đức độ, tài năng, nguyên tắc dân chủ.

Đã đến giờ phút phải chấm dứt bao nổi thống khổ của cả một dân tộc, đã đồng tâm nhất trí hy sinh mới có cuộc kháng chiến hoạt động hoặc thụ động ngày nay. Tôi nghĩ rằng hễ chúng ta bỏ óc tư kỷ, quyết chí hy sinh mà hành động để dân tộc ta được hưởng sự đối đãi theo công lý và bình đẵng về mặt quốc tế, về phương diện xã hội và về sự phân phó nhiệm vụ thì chúng ta thật đã góp nhiều vào công cuộc gây dựng hạnh phúc cho dân tộc. Bằng không thì Việt Nam độc lập, chỉ là một danh từ trống rỗng mà thôi.

Trước những hy sinh không bờ bến của toàn dân Việt Nam trong ba năm nay, một chủ nghĩa hay một cá nhân dù đáng tôn trọng đến bực nào đi nữa, suy cho kỹ, cũng không đáng kể vào đâu.

Ngô Đình Diệm